Bitkilerde çinko eksikliği

yeşil fasulye, çinko eksikliği

Bitkilerde çinko eksikliği
Zn kimyasal sembolü ile gösterilen çinko, bitkiler tarafından en fazla ihtiyaç duyulan altı iz elementten birisidir ve göreceli olarak küçük miktarlarda ihtiyaç duyulmasına rağmen noksanlıklarında dikkate değer verim kalite kayıplarına neden olmakta, hatta bazı koşullarda bitkinin iflasına kadar gidebilmektedir.

Çinko eksikliğinde küçük molekül ağırlıklı kök salgıları artar, çift çeneklilerde kök salgıları çoğunlukla aminoasitler, şekerler, fenoller ve K olurken buğdaygillerde gündüz salgılanan fitosideroforlardır. Çinko eksikliği nötral ve karbonat içeriği yüksek, organik madde kapsamı düşük topraklarda görülmektedir. Fazla miktarda fosforlu gübreleme de çinko eksikliğine sebep olmaktadır.

Bitkilerde çinko noksanlıkları her zaman birbirine benzemez. Eksiklik belirtileri aşağıda belirtildiği gibidir.
– Noksanlık ilk önce genç yapraklarda ortaya çıkmakta,
– Yapraklar küçülmekte,
– Bitki çalımsı bir hal almakta (bodurlaşmakta),
– Rozet yapraklar oluşmakta,
– Genç yapraklarda kloroz ortaya çıkmaktadır.

Çinko eksikliği yaprakların damarları önce yeşil kalırken, daha sonraki aşamada damar araları sararmakta ve sürgün uçlarında rozet oluşmaktadır. Ağacın yaprak sistemi seyrekleşir, tomurcuk sayısı azalır. Yapraklardaki 20 ppm düzeyi eksiklik için kritik düzeydir. En fazla eksikliğine meyve ağaçlarında ve özellikle turunçgiller ve şeftalide rastlanmaktadır.

Bunu da oku :  Besin maddelerinin eksiklik ve fazlalık belirtileri

Çinko Noksanlıklarında Uygulanan Gübre Seçenekleri
Hâlihazırda, Türkiye’de çinko noksanlığına karşı uygulanacak muhtelif gübreler mevcuttur. Bunlar; çinko içeren suda çözünür hazır gübreler, çinko ile muamele edilmiş “çinko emdirilmiş” granül gübreler, özel formüle edilmiş çinkolu yaprak gübreleri ve son olarak tohum kaplamalarına yönelik çinko içeren tohum uygulamalarıdır.

Toprak Uygulamaları
1990’ların ortasından günümüze, çinko ile harmanlanmış gübrelerin kullanımında, Türkiye’de kayda değer bir artış söz konusudur.

Bununla beraber, gübreler ve seçenekler daha ayrıntılı araştırmalarla geliştirilmiş, günümüzde daha etkili seçenekler, geleneksel harmanlanmış çinkolu gübrelerle karşılaştırıldığında düşük oranlarda uygulanmasına rağmen, bitkini tepkisinin daha iyi ya da aynı olduğu yeni ürünler elde edilmiştir.

Çinko “Emdirilmiş” Gübreler
Bu yöntem, her gübre taneciğinin çinko ile eşit kaplanması ile bir adım öne çıkar. İlk olarak Yara Phosyn Fransa tarafından yaygınlaştırılmış, Kanada, ABD gibi ülkelerde gübre üreticileri tarafından kullanılarak, homojen ve etkili mikro element “emdirilmiş” ve etkinliği arttırılmış gübreler ile kendisini kanıtlamıştır.

Bu yöntemle üretilen granül gübrelerin, mikro element içeriklerinin, homojen dağılımı açısından geleneksel yöntemle üretilen gübrelerle karşılaştırılmasını Tablo 7’de görmektesiniz. Bağımsız kurumlarca yapılan denemelerde geleneksel gübrelere göre bitkilerin de uygulamalara daha iyi cevap verdiği görülmüştür.

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 45 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment